Tagarchief: Voortbouwend appel

Waarom komt het voortbouwend appel niet van de grond?

Rick Robroek

Sinds 2007 kennen we in Nederland het voortbouwend appel:

a. het ontbreken van grieven kan leiden tot niet-ontvankelijkheid van het beroep,
b. toewijzing van onderzoekswensen kan aan strengere eisen worden gebonden en
c. de feitelijke behandeling kan zich ter terechtzitting concentreren op de grieven en de onderzoekswensen van procespartijen.

Kortom er kan nog heel erg veel op het terrein van de behandeling. Daarin zou de reden gevonden kunnen worden voor het feit dat het voortbouwend appel niet de gewenste opbrengst heeft in kwaliteit (meer tegensprekelijk geding, meer nadruk op eerste aanleg) en tijd (capaciteitsbesparend). De appelrechter heeft in die redenering nog te veel ruimte.

Lees meer …

Reactie op Plea bargaining. Een vereenvoudige procedure voor bekennende verdachten in hoger beroep.

Het voorstel van Rinus Otte voor een nieuwe, vereenvoudigde procedure voor bekennende verdachte in hoger beroep op basis van de beginselen van plea bargaining biedt interessante, nieuwe input in de discussie over efficiency in de Nederlandse strafrechtspleging. Ofschoon ik nog altijd wat moeite heb met de negatief geladen Anglo-Amerikaanse term ‘plea bargaining’ en pleit voor het neutralere, en daardoor in rechtsvergelijkend opzicht wat preciezere woord ‘vonnisafspraken’, is er veel te zeggen voor zijn voorstel. Een procedure waarbij openbaar ministerie en verdediging in overleg een conceptvonnis in hoger beroep opstellen dat na rechterlijk fiat ten uitvoer kan worden gelegd bespaart veel tijd en dus capaciteit. Dit is niet alleen in het belang van de rechtstreeks betrokkenen, maar ook van de rechterlijke macht en dus de samenleving.

Lees meer …

Plea bargaining. Een vereenvoudigde procedure voor bekennende verdachten in hoger beroep

Sinds de jaren negentig is langdurig gebouwd en gesleuteld aan een nieuwe inrichting van het hoger beroep. De discussie verliep langs de vraag of een grievenstelsel wenselijk was of het huidige voortbouwend appel. Zonder die discussie te herhalen kan vastgesteld worden dat het grievenstelsel niet is ingevoerd. Het vigerende voortbouwend appel komt in hoofdzaak hierop neer dat de behandeling in hoger beroep in het bijzonder is gefocust op de behandeling van de geschilpunten tussen verdediging en het openbaar ministerie. Op die inzet wordt regelmatig afgedongen door een bepaald segment van de strafrechters. De laatsten menen dat de rechter per definitief gehouden is om ambtshalve alle onderdelen van de beschuldiging te behandelen en beroepen zich daartoe op bepaalde lijnen in de cassatierechtspraak die zouden dwingen tot het voorhouden van bepaalde processtukken op straffe van het niet kunnen benutten daarvan voor een mogelijke bewijsconstructie of bewijsoverweging. Over de (uitleg van de) jurisprudentiële lijnen zal tot het einde van de rechtsprekende tijden gediscussieerd worden, dat is ook de bedoeling van een normatief discours waarin veel keuzen pleitbaar maar niet altijd overtuigend zijn. Die meningsverschillen over de betekenis van het voortbouwend appel verklaren waarom een deel van de strafrechters substantieel meer tijd nodig heeft voor de behandeling van de zaak of meent dat nogmaals getuigen moeten worden gehoord.

Lees meer …

Eerste hulp bij het zoeken naar een professionele standaard voor rechters

Een professionele standaard voor rechters wordt nog steeds gepresenteerd als de oplossing voor alle problemen in de rechtspraak. Over de daaraan ontleende verwachtingen ben ik niet zo positief. Dat neemt niet weg dat het geen kwaad kan te spreken over wat aanvaardbare rechtspraak is omdat daarmee de spanningen binnen de rechtspraak op een vruchtbare wijze zichtbaar worden. Mijn stelling is dat die spanningen niet veroorzaakt worden omdat de rechtspraak te weinig middelen heeft, maar omdat er te weinig middelen zijn om aan sommige particuliere kwaliteitsstandaarden te kunnen voldoen. Enige discussie over de professionele standaard heb ik echter nog niet op gang zien komen binnen de gerechten. En dat verbaast. Want, wanneer ook rechters het als de oplossing zouden zien, waarom zijn de rechters daar dan niet gelijk mee aan de slag gegaan in deze turbulente gerechtelijke tijden? Tot nu toe is het vooral bij veel woorden en weinig daden gebleven. Daarom geheel vrijblijvend een ‘eerste hulp’ bij het zoeken naar een professionele standaard voor rechters.

Lees meer …

Het grievenstelsel in strafzaken: ook in België moet het verder worden uitgebouwd

Inleiding

1. Zittingstijd is, ook in strafzaken, een schaars en kostbaar goed. Het ligt dan ook voor de hand dat deze zittingstijd zo efficiënt mogelijk moet worden benut, hetgeen voorafgaand inzicht veronderstelt in de aard en de omvang van het hoger beroep. Teneinde dit inzicht te kunnen verwerven, heeft het hof van beroep te Antwerpen, met de vijf balies van het rechtsgebied, een aanvullend protocol gesloten, waarbij vanaf 1 maart 2002, bij wijze van experiment, een grievenstelsel in strafzaken werd ingevoerd. Dit grievenstelsel biedt het openbaar ministerie en de andere in het geding zijnde partijen de mogelijkheid om, voorafgaand aan de behandeling van de zaak in hoger beroep, duidelijk te maken wat de bezwaren zijn tegen het bestreden vonnis.

Lees meer …