Eindelijk een keer een intelligente reactie op een blog, en van iemand die de praktijk van het strafrecht als weinig anderen kent. Daarmee wordt tenminste bereikt wat ik met mijn proefballonetjes probeer uit te lokken: debat! Ik hoop dat anderen dit voorbeeld zullen volgen.

Nu de inhoud.
Volgens mij is het onjuist te stellen dat een verdachte een verklaringsvrijheid heeft en dus niet meer zou mogen liegen, als hij op de zitting alleen onder ede mag verklaren. Hij heeft het recht te weigeren aan zijn veroordeling en de levering van het bewijs daarvoor mee te werken. Dat wordt onder meer vertaald in zijn recht op vragen geen antwoorden te geven en geen verklaring af te leggen. Dat recht blijft onverminderd in stand. Lees meer …

Medeblogger Korthals Altes kwam vorige maand met een originele en inventieve beschouwing over de liegende verdachte. De liegende verdachte moet worden teruggedrongen en dat kan – zonder enige twijfel – door hem onder ede te laten verklaren. Of hij vertelt de waarheid of hij zwijgt.

Dat is nogal wat.
De verklaringsvrijheid van de verdachte wordt per definitie aangetast want hij mag niet meer liegen. De verdachte gaat door zijn zwijgen ook meer dan nu meewerken – zij het passief – aan zijn eigen veroordeling, want hij heeft de kans om onder ede zijn onschuld te betogen en dat doet hij niet. Waarom toch niet? Zo werkt het natuurlijk nu ook al, alleen dan nog veel sterker. Tegengeworpen kan worden dat het dan niet om het bewijs gaat maar we hebben ook nog de overtuiging. Wie kent niet de grap over een ex collega-advocaat waarbij de voorzitter tegen de oudste rechter zegt: “het bewijs was er al, de overtuiging komt net binnenwandelen”. Zwijgen laat zich hier zeker vergelijken. Het is toch niet voor niets dat de helft van de zwijgers bij de politie hoort dat dit zwijgen toch alleen maar schuld kan betekenen. De door Korthals Altes genoemde vrijheid om niet te verklaren is in de door hem voorgestelde aanpak relatief, meer dan nu. Lees meer …

Aan het begin van elke strafzitting deelt de rechter na het controleren van de personalia aan de voor hem zittende (terechtstaan komt bijna niet meer voor…) verdachte steevast mee dat hij verder op vragen geen antwoorden hoeft te geven. Dat is een uitvloeisel van het fundamentele recht van iedere verdachte onschuldig te worden geacht, zolang het tegendeel niet is bewezen. En dat houdt tevens in dat hij niet aan zijn eigen veroordeling hoeft mee te werken.
Zo is hij ook niet verplicht te voldoen aan verzoeken van politie of justitie voorwerpen (documenten, wapens, geld etc.) te overhandigen. Dit laatste wordt ondervangen, doordat de politie na verkregen toestemming doorzoekingen kan houden en het gevonden materiaal in beslag kan nemen. Maar dan moet zij het wel vinden. Een verdachte kan dus evenmin worden gedwongen de vindplaats van een gezocht document of voorwerp te onthullen. (En, in deze tijd, bijvoorbeeld ook niet de sleutel tot gecodeerde computergegevens prijs te geven.) Laat de politie maar goed zoeken! Lees meer …